Wirtualna galeria zbiorów dzieł sztuki BWA w Rzeszowie

Monikowska-Tabisz Maria

1961-1973 Przygotowanie do twórczości w dziedzinie sztuk plastycznych

W roku 1961 rozpoczyna naukę w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Częstochowie. W 1966 r., po ukończeniu Liceum, rozpoczyna studia na Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu, gdzie studiuje ceramikę w pracowni Ireny Lipskiej-Zworskiej i malarstwo w pracowni Eugeniusza Gepperta, ucznia Jacka Malczewskiego.

1973-1974 Pierwsza indywidualna wystawa Impresje

Po ukończeniu studiów w 1973 r. osiedla się w Koszalinie, gdzie na początku prowadzi salon wystawowy w tamtejszym EMPiK-u i przygotowuje swoją pierwszą wystawę. Jesienią 1974 r. prezentuje indywidualną wystawę pt. Impresje, na której jako jedna z pierwszych w Polsce pokazuje kolaże przestrzenne wypełnione światłem. Ekspozycji towarzyszy muzyka skomponowana specjalnie na tę okazję przez pianistę Jana Martiniego. W 1974 r. wstępuje w szeregi Związku Polskich Artystów Plastyków.

1975-1978 Malowanie dubeltowych obrazów olejnych i wnętrza kościoła.

W 1975 r. rozpoczyna malowanie techniką olejną na dwóch blejtramach połączonych ze sobą. Przez otwór wykonany w wierzchnim płótnie widoczny jest obraz namalowany na drugim płótnie. W ten sposób uzyskuje głębię optyczną i fizyczną. Jeden z takich obrazów pt. Igranie z życiem został zaprezentowany na corocznej wystawie ZPAP Koszalin pt. Dzieło Roku (obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum w Koszalinie w Galerii Sztuki Współczesnej). Inny obraz tego typu powstał na plenerze Głogów 1976 Człowiek kształtuje i chroni środowisko. Obraz przedstawia widoczny przez otwór czysty rajski ogród, a na zewnętrznym płótnie środowisko naturalne zanieczyszczone przemysłowymi dymami. Praca znajduje się w zbiorach tamtejszego muzeum. Latem 1975 r. artystka tworzy pierwszą poważną realizację malarstwa sakralnego. Wykonuje malarstwo ścienne w kościele w Woli Jasienickiej w diecezji przemyskiej. Świątynia ta, podobnie jak około dwustu innych w tamtym regionie, została wybudowana staraniem lokalnej społeczności mimo braku zgody ówczesnych komunistycznych władz. Na ścianie za ołtarzem głównym artystka namalowała postać św. Stanisława Kostki wpatrującą się w ogniste promienie, na których centralnie nad ołtarzem umieszczony został zabytkowy krzyż. Na ścianie pod chórem widnieją dwa Anioły z trąbami, a na zewnętrznej ścianie wieży kościoła sgraffito pt. Alfa i Omega. Całość wystroju uzupełniło czternaście olejnych obrazów stacji Drogi Krzyżowej przedstawionych w oryginalnych ujęciach. Dziś stanowią one wystrój nowego kościoła w Woli Jasienickiej.

1979 -1980 Madonna Częstochowska i rysowanie pastelami

W 1979 roku malarka po raz pierwszy wykonuje dla ojców paulinów kopię cudownego obrazu Madonny Częstochowskiej. Gospodarze Jasnej Góry ofiarują dzieło Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II podczas Jego pierwszej pielgrzymki do Ojczyzny. Przez kolejne kilkadziesiąt lat namalowane przez artystkę kopie cudownego obrazu z Jasnej Góry trafiły do licznych kościołów oraz osób prywatnych w Polsce i za granicą. W 1980 r. zainspirowana opisem św. siostry Faustyny Kowalskiej, zamieszczonym w jej „Dzienniczku”, maluje dwa obrazy olejne Jezusa Miłosiernego – jeden dla koszalińskiej katedry, a drugi dla klasztoru ojców franciszkanów w Koszalinie. W 1980 r. na wystawie Dzieło Roku w Koszalinie prezentuje cykl czterech obrazów pt. Karlino wykonanych techniką pastelową. Cykl ten pozyskał do swoich zbiorów wydział Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Koszalinie.

1981-1990 Udział w Ruchu Kultury Niezależnej i tworzenie cyklu Apokalipsa

W okresie stanu wojennego, gdy władze wojskowe ograniczają swobodę działalności twórczej, artystka uczestniczy w niezależnych wystawach organizowanych w prywatnych mieszkaniach oraz w salach parafialnych Kościoła katolickiego, prezentując obrazy o treściach patriotycznych, m.in. Zraniona Polska, Internowani, Orzeł i Wrona. Bierze także udział w dorocznych wystawach organizowanych w ramach Tygodni Kultury Chrześcijańskiej. Na wystawie zorganizowanej w Koszalinie podczas II Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej prezentuje cykl pasteli pt. Apokalipsa. Wernisaż poprzedza wykład wybitnej biblistki prof. Anny Świderkówny. Pozytywne echa tego wydarzenia zainspirowały ówczesnego ordynariusza diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej bpa Ignacego Jeża do objęcia mecenatem cyklu trzynastu wielkoformatowych obrazów olejnych artystki, zatytułowanego Apokalipsa Koszalińska. Dzieła te są obecnie eksponowane w Wyższym Seminarium Duchownym w Koszalinie.

1991-1994 Przeprowadzka do Rzeszowa i powstanie Małej Galerii

W 1991 roku na stałe przeprowadza się do Rzeszowa. Przed przeprowadzką tworzy w Koszalinie cykl „Pożegnanie z morzem”. Obrazy z tego cyklu wykonane w technice olejnej zawierają także oryginalne kamyki, bursztyny, korale i perły. W 1993 roku zaczyna działać w Zarządzie ZPAP Okręg Rzeszowski. Bierze udział w plenerze w Julinie, na którym tworzy w technice akrylowej malarską interpretację psalmów 8 23 i 130. W tym samym roku w salonie BWA, w ramach wystawy „Rzeczywiście życie jest cudem” prezentuje wykonany w technice akrylowej tryptyk „Nie zabijaj – I, II, III”. Ten sam tryptyk pokazuje na wystawie pt: Biblia we współczesnym malarstwie polskim” zorganizowanej w maju 1994 roku przez Odział Sztuki Współczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku. W tym samym czasie bierze udział w Okręgowej Wystawie Plastyki ZPAP „Rzeszów’94” na której prezentuje wykonany techniką akrylową obraz pt.: „I będą jedno”. Jesienią 1994 roku otwiera prywatną „Małą Galerię” przy ul. Poznańskiej 2 w Rzeszowie. W galerii tej maluje obrazy i przyjmuje zamawiających oraz odwiedzających. Galeria z powodzeniem działa do 2003 roku.

1995- 2003 Malarstwo ścienne, akryle i wystawa pasteli Księga Psalmów

W 1991 r. razem z rodziną na stałe przeprowadza się do Rzeszowa. Przed wyjazdem z Koszalina tworzy cykl Pożegnanie z morzem. W obrazach wykonanych techniką olejną umieszcza kamyki, bursztyny, korale i perły. W 1993 r. zostaje wybrana do zarządu Związku Polskich Artystów Plastyków Okręgu Rzeszowskiego. Bierze udział w plenerze w Julinie, na którym tworzy w technice akrylowej malarską interpretację Psalmów 8, 23 i 130. W tym samym roku w salonie Biura Wystaw Artystycznych
w Rzeszowie uczestniczy w zbiorowej wystawie Rzeczywiście życie jest cudem, prezentując wykonany w technice akrylowej tryptyk Nie zabijaj-I, II, III. Pokazuje go na wystawie pt. Biblia we współczesnym malarstwie polskim zorganizowanej w maju 1994 r. przez Odział Sztuki Współczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku. Dzieło trafiło do zbiorów Muzeum Diecezjalnego w Rzeszowie. W tym samym czasie artystka bierze udział w Okręgowej Wystawie Plastyki ZPAP Rzeszów’94, na której prezentuje wykonany techniką akrylową obraz pt. I będą jedno. Jesienią 1994 r. otwiera autorską „Małą Galerię” w Rzeszowie, która działa do 2003 r.

2004-2009 Rodzina Ulmów. Droga Krzyżowa i wystawa indywidualna Bilbijne Iluminacje

Na początku 2004 roku maluje portret „Rodzina Ulmów”, przedstawiający rodzinę z Markowej, rodziców i sześcioro dzieci oraz siódme w łonie matki. Ta bohaterska rodzina została zamordowana w marcu 1944 roku przez niemieckich okupantów za za ukrywanie 8 Żydów podczas II wojny światowej. Obraz ten umieszczony jest obecnie nad relikwiami błogosławionej rodziny Ulmów w kościele parafialnym w Markowej. W latach 2004-2007 realizuje techniką olejną 14 obrazów przedstawiających drugą własną interpretację stacji drogi krzyżowej. Obrazy te stanowią wystrój kościoła rektoralnego pod wezwaniem „Trójcy św.” w Rzeszowie. W 2005 roku uczestniczy w wystawie „Pozostań z nami Panie” zorganizowanej przez BWA w Rzeszowie. Na wystawie tej prezentuje dwie pastele pt.: „Misserrere” i „A Królestwu Jego nie będzie końca” W 2008 roku bierze udział w pierwszym „Biennale 2006-2008” zorganizowanym przez ZPAP Okręg Rzeszowski. Na wystawie tej prezentuje wykonany techniką akrylową obraz pt.: „Nadzieja”. W 2009 roku prezentuje w Muzeum Diecezjalnym w Rzeszowie wystawę indywidualną pt.: „Biblijne Iluminacje” przygotowaną z okazji 35- lecia pracy twórczej.

2010-2015 Grafiki komputerowe i wystawa Senior-Art

W 2010 r. bierze udział w plenerze Wiśniowa pachnąca malarstwem 2010, podczas którego powstają trzy akryle przedstawiające okoliczne krajobrazy. W tym samym roku uczestniczy w Biennale 2008–2010 zorganizowanym przez ZPAP, na którym prezentuje akryl pt. Tak jak drzewo inspirowany Psalmem 1. Rok później uczestniczy w wystawie Artyści Rzeszowa dla błogosławionego Jana Pawła II zorganizowanej przez Muzeum Diecezjalne w dwudziestą rocznicę wizyty Ojca Świętego w Rzeszowie. Z tej okazji tworzy portret Jana Pawła II jako wędrującego pielgrzyma, który obecnie zdobi wnętrze kaplicy w siedzibie kurii biskupiej w Rzeszowie. Rok 2011 przynosi debiutanckie grafiki komputerowe, m.in. Początek i Koniec, prezentowane na Wielkiej wystawie ZPAP zorganizowanej z okazji stulecia związku, w którą artystka angażuje się jako członek zarządu rzeszowskiego ZPAP. Pełni rolę kuratora wystawy zbiorów archiwalnych dokumentujących historię działalności związkowej artystów plastyków na Rzeszowszczyźnie od 1944 roku. W 2013 r. uczestniczy w Biennale 2011–2013, na którym prezentuje tryptyk grafik komputerowych Herodiada-1, 2 i 3. W 2014 r. bierze udział w ogólnopolskiej wystawie Linia życia zorganizowanej w Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi, gdzie prezentuje trzy obrazy: Erotyk, Koniec i Dar życia. Na kolejnym Biennale ZPAP w roku 2015 prezentuje pierwsze trzy grafiki komputerowe z cyklu Mądrość Syracha, pt. Władza, Kobieta i Mamona. Jesienią 2015 roku w nowo powstałej galerii „r_z” prowadzonej przez Rzeszowski Okręg ZPAP współorganizuje wystawę Senior-Art, na której prezentuje grafiki komputerowe pt. Zjawisko-I i Zjawisko-II.

2016 – 2024 Wystawa Mądrość Syracha i 50-lecie pracy twórczej

Kolejne prace realizowane w technice grafiki komputerowej owocują wystawą indywidualną pt. Mądrość Syracha zorganizowaną jesienią 2017 r. w galerii „r_z”. Składa się na nią czternaście wielkoformatowych grafik komputerowych inspirowanych tekstami Starego Testamentu. Na odpowiednio skomponowanych kolorystycznie tłach umieszcza oryginalnie sformatowane cytaty z Księgi Syracha. W 2018 r. wystawa ta prezentowana jest w lubelskim klasztorze ojców dominikanów oraz w Bałtyckiej Galerii Sztuki w Koszalinie. Staraniem ks. Kazimierza Bednarskiego dzieła pozostają w tym mieście jako stała ekspozycja w Katolickim Liceum Ogólnokształcącym działającym przy parafii pw. Ducha Świętego. Na kolejnych Biennale organizowanych przez ZPAP w latach 2019 i 2021 artystka prezentuje grafiki komputerowe pt. Anioł-I, Anioł-II i Zwiastowanie oraz Abraham i Sara, Sodoma’ i Zniszczenie Sodomy. Od roku 2022 rozpoczyna intensywne przygotowania do indywidualnej wystawy pt. Rzecz o Aniołach, której wernisaż zbiega się z 50-leciem jej twórczości artystycznej.

Opracował: Roman Tabisz